شهرستان جلفا با وسعت 1670 كیلومتر مربع (3.7 درصد مساحت استان) در 120 كیلومتری تبریز و به صورت نوار باریکی در مرز شمالی ایران واقع شده است. این شهرستان از سمت شمال با کشورهای جمهوری ارمنستان و جمهوری خودمختار نخجوان، از سمت شرق با شهرستان خداآفرین، از سمت غرب با استان آذربایجان غربی و از سمت جنوب با شهرستان‌های ورزقان و مرند هم‌مرز است.

اقلیم کلی شهرستان جلفا نیمه خشک و سرد می باشد و تنها قسمت کوچکی از ارتفاعات فوقانی و حاشیه رود ارس دارای اقلیم خشک و سرد می باشند. مقدار متوسط دمای سالیانه 15 درجه سانتی گراد در حاشیه رود ارس تا 5 درجه در ارتفاعات بلند متغیر است. شهر جلفا درارتفاع 704 متري از سطح درياهاي آزاد واقع شده است و از اين نظر در بين شهرهاي استان آذربايجان شرقي كمترين ارتفاع را به خود اختصاص داده است.

جلفا از زمان‌هاي پيش از ميلاد به خاطر موقعيت جغرافيايي و استراتژي اهميت خاصي داشته و از لحاظ فرهنگي و مدني داراي شهرتي بس فراوان بوده است. به طوري كه اصحاب الرس در زمان حضرت سليمان بن داود در اين منطقه ظهور كرده و سبب ايجاد دوازده شهر در كنار رودخانه ارس شدند ، كه نام دوازده ماه بر آنها اطلاق گرديد. اقليت‌هاي مذهبي ايران در ايالات شمالغرب و به خصوص اروميه از مسيحيان ارمنستان مي باشند كه اغلب ساكنين قديمي جلفا بودند و در زمان صفویه، شاه عباس كبير در سال‌هاي 1625 م - 1629 م عده اي از مسيحيان صنعت‌گر اين شهر را به اصفهان كوچانيد و در آنجا شهري در كنار زاينده رود با همين نام احداث كرد